Σταυρός Αγίας Νίνας
Εικαστικό Θέμα: Σταυρός της Αγίας Νίνας της Βασίλισσας των Γεωργιανών. 

ΒΙΑΙΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ Η ΑΜΦΙΣΗΜΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Βίαια Επεισόδια στη Γεωργία και η Αμφισημία του Σταυρού

Στον απόηχο της ανέγερσης ενός μεταλλικού σταυρού, ο οποίος αντικατέστησε τη σημαία της Ευρώπης μπροστά από το κοινοβούλιο της Γεωργίας στις 5 Ιουλίου, είχα την πρόθεση να γράψω μόνο για την αμφισημία αυτής της πράξης, αλλά τα πράγματα πήραν μια τρομακτική τροπή.

Τα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως, καθώς και τα κοινωνικά δίκτυα κάλυψαν επαρκώς τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν κατά τη διάρκεια του Gay Pride, ειδικότερα τις εξελίξεις της τελευταίας ημέρας όταν οι διοργανωτές του Pride αποφάσισαν να αποφύγουν τις συγκρούσεις αναστέλλοντας την εκδήλωση «Πορεία της Αξιοπρέπειας», η οποία ήταν προγραμματισμένη για τις 5 Ιουλίου. Αυτή η απόφαση πάρθηκε λόγω μιας άνευ προηγουμένου επίθεσης την ίδια εκείνη ημέρα εναντίον δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης. Υπήρξαν αναφορές για μία αντι-διαδήλωση ενάντια στο Pride, η οποία εξυφάνθηκε από αντι-δυτικές, φιλορωσικές ομάδες υπέρ του Πούτιν και υποστηριζόταν έντονα από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Γεωργίας.[1] Ο Lexo Lashqarava, νεαρός εικονολήπτης ενός εκ των τηλεοπτικών καναλιών της αντιπολίτευσης, ο οποίος είχε χτυπηθεί και τραυματιστεί σοβαρά, βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του στις 11 Ιουλίου. Συνεπώς, η αρχική μου πρόθεση επισκιάστηκε από την τραγωδία της απώλειας μιας ανθρώπινης ζωής.

Πάνω από πενήντα δημοσιογράφοι και εικονολήπτες ξυλοκοπήθηκαν και τραυματίστηκαν, ενώ το γραφείο των ΛΟΑΤ υπέστη δολιοφθορές. Την ίδια ημέρα ένας τουρίστας δέχθηκε επίθεση και μαχαιρώθηκε στο δρόμο, επειδή φορούσε σκουλαρίκι, ενώ ορισμένοι από εμάς μείναμε άφωνοι, γεμάτοι θυμό και απογοήτευση. Το γεγονός είναι ότι στις 5 Ιουλίου και παρά τις συνεχείς απειλές φιλορωσικών ομάδων υπέρ του Πούτιν, οι οποίες ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται την Ορθόδοξη ταυτότητα, το Υπουργείο Εξωτερικών της Γεωργίας, το οποίο υπάγεται πλήρως στο κυβερνόν κόμμα, δεν είχε λάβει τα κατάλληλα μέτρα. Υπάρχουν λίγες περιπτώσεις Ορθόδοξων ιεραρχών και κληρικών που εκφράστηκαν πολύ επιθετικά εναντίον του Pride και ενθάρρυναν το ποίμνιό τους να αντισταθεί ενάντια «στην απειλή της ανηθικότητας και της απώλειας της Ορθόδοξης παράδοσης». Σε απάντηση των επικρίσεων από τους Πρεσβευτές των Ηνωμένων Πολιτείων – τον κύριο στρατηγικό εταίρο του κράτους της Γεωργίας – και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένας ιεράρχης έκανε την περιβόητη δήλωση ότι ο θάνατος ενός ατόμου που εργάζεται στα μέσα ενημέρωσης δεν είναι τόσο σημαντικό ζήτημα.

Μια πολύ σύντομη ανάλυση αυτών των φωνών και των ομάδων που εμπλέκονται στην πρόκληση αντι-δυτικών, αντι-δημοκρατικών και αντι-πλουραλιστικών ρευμάτων, τα οποία ενθαρρύνουν μια στάση υπέρ του απομονωτισμού, της Ρωσίας του Πούτιν, ενώ παράλληλα ενστερνίζονται μια ψευδο-ορθόδοξη ταυτότητα αποδεικνύει ότι αυτοί οι άνθρωποι – είτε αυτοβούλως είτε προσδοκώντας οφέλη – σκοπεύουν στην ανάσχεση της κυριαρχίας της δημοκρατίας και της ανάπτυξης του γεωργιανού κράτους.

Υπάρχουν λίγες περιπτώσεις Ορθόδοξων ιεραρχών και κληρικών που εκφράστηκαν πολύ επιθετικά εναντίον του Pride και ενθάρρυναν το ποίμνιό τους να αντισταθεί ενάντια «στην απειλή της ανηθικότητας και της απώλειας της Ορθόδοξης παράδοσης». Σε απάντηση των επικρίσεων από τους Πρεσβευτές των Ηνωμένων Πολιτείων – τον κύριο στρατηγικό εταίρο του κράτους της Γεωργίας – και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένας ιεράρχης έκανε την περιβόητη δήλωση ότι ο θάνατος ενός ατόμου που εργάζεται στα μέσα ενημέρωσης δεν είναι τόσο σημαντικό ζήτημα.

Στις 5 Ιουλίου μια ομάδα διαδηλωτών εναντίον του Pride, δηλαδή εναντίον της Δύσης, υπέστειλε τη σημαία της Ευρώπης (το σύμβολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης), την έκαψε και την αντικατέστησε με τον σταυρό της «νίκης» μπροστά από το κτίριο του κοινοβουλίου στην Τιφλίδα· έναν τεράστιο μεταλλικό σταυρό παραδοσιακού γεωργιανού σχήματος , του οποίου η επινόηση αποδίδεται στην Αγία Νίνα που θεωρείται ότι κήρυξε τον Χριστιανισμό στη Γεωργία (4ος αιώνας). Παρά το γεγονός ότι η σημαία υψώθηκε ξανά την επόμενη μέρα από τον επικεφαλής του κοινοβουλίου, ο μεταλλικός σταυρός κρέμεται από πάνω της σαν Δαμόκλειος σπάθη.

Μια πολύ σύντομη ανάλυση αυτών των φωνών και των ομάδων που εμπλέκονται στην πρόκληση αντι-δυτικών, αντι-δημοκρατικών και αντι-πλουραλιστικών ρευμάτων, τα οποία ενθαρρύνουν μια στάση υπέρ του απομονωτισμού, της Ρωσίας του Πούτιν, ενώ παράλληλα ενστερνίζονται μια ψευδο-ορθόδοξη ταυτότητα αποδεικνύει ότι αυτοί οι άνθρωποι – είτε αυτοβούλως είτε προσδοκώντας οφέλη – σκοπεύουν στην ανάσχεση της κυριαρχίας της δημοκρατίας και της ανάπτυξης του γεωργιανού κράτους.

Εν τω μεταξύ, το κυβερνόν κόμμα ανέπτυξε μια ρητορική αυτοάμυνας, κατηγορώντας την αντιπολίτευση για τη διοργάνωση της εκδήλωσης, ενώ υποστήριξε ότι ο εκλιπών δημοσιογράφος πέθανε από υπερβολική δόση, διότι ανιχνεύθηκαν ναρκωτικές ουσίες στον οργανισμό του. Αυτή η κατηγορία έγινε παρά τα άφθονα στοιχεία σοβαρών κακώσεων στο πρόσωπο του δημοσιογράφου και ένα σύντομο βίντεο που παρουσιάζει είκοσι άτομα να τον ξυλοκοπούν την ώρα που ο ίδιος υπερασπιζόταν μια γυναίκα δημοσιογράφο από τον όχλο κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ.

Η επίθεση εναντίον του Pride ήταν δυσανάλογη με ότι συνέβαινε στην πραγματικότητα και δυστυχώς οι αρχές δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη τους τα γεγονότα, με συνέπεια την έλλειψη αστυνομικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να ελέγξουν την κατάσταση και να υπερασπιστούν τους δημοσιογράφους από την βία του όχλου.

Γιατί υψώθηκε ένας σταυρός στη θέση της σημαίας της Ευρώπης; Πρόκειται για ένα βαθύτερο ερώτημα υπό το φως των τραγικών εξελίξεων. Ποιος νομίζει ότι η καμένη σημαία της Ευρώπης δίκαια αντικαθίσταται στη συγκεκριμένη περίπτωση από έναν τεράστιο μεταλλικό σταυρό; Είναι μήπως τα δύο σύμβολα ασύμβατα; Πώς είναι δυνατόν ο σταυρός του Χριστού να προτρέπει προς την καταστροφή; Δυστυχώς, όλα τα τμήματα της κοινωνίας που εμπλέκονται ή υπερασπίζονται αυτές τις επιθετικές ενέργειες έχουν απομακρυνθεί από το Ευαγγέλιο και απ’ το νόημα του σταυρού του Αναστάντος Χριστού, ενός εκ των ισχυροτέρων συμβόλων του Χριστιανισμού. Κατά πρώτο και κύριο λόγο, η δύναμη/εξουσία του Χριστού  «δεν προέρχεται από αυτόν τον κόσμο» (Ιω. 18:36) και σκοπός της δεν είναι η αντικατάσταση οποιασδήποτε παγκόσμιας αρχής αλλά η μεταμόρφωση των πιστών, χαρίζοντας τους μια νέα εν Χριστώ ζωή, μια ζωή διαπνεόμενη από την αγάπη προς τον Κύριο και τον πλησίον. Η αγάπη προς τον πλησίον περιλαμβάνει όλα τα ανθρώπινα όντα, δίχως εξαιρέσεις και διακρίσεις.

Δυστυχώς, όλα τα τμήματα της κοινωνίας που εμπλέκονται ή υπερασπίζονται αυτές τις επιθετικές ενέργειες έχουν απομακρυνθεί από το Ευαγγέλιο και απ’ το νόημα του σταυρού του Αναστάντος Χριστού, ενός εκ των ισχυροτέρων συμβόλων του Χριστιανισμού. Κατά πρώτο και κύριο λόγο, η δύναμη/εξουσία του Χριστού  «δεν προέρχεται από αυτόν τον κόσμο» (Ιω. 18:36) και σκοπός της δεν είναι η αντικατάσταση οποιασδήποτε παγκόσμιας αρχής αλλά η μεταμόρφωση των πιστών, χαρίζοντας τους μια νέα εν Χριστώ ζωή, μια ζωή διαπνεόμενη από την αγάπη προς τον Κύριο και τον πλησίον. Η αγάπη προς τον πλησίον περιλαμβάνει όλα τα ανθρώπινα όντα, δίχως εξαιρέσεις και διακρίσεις.

Από την άλλη πλευρά, η σημαία της Ευρώπης αντιπροσωπεύει την ισότητα όλων των ανθρώπων και ως εκ τούτου συμβολίζει το δικαίωμα να αποφασίζει ο καθένας για τη ζωή του επιδιώκοντας την ευτυχία χωρίς να προκαλεί ζημιά στον άλλον. Η αίσθηση προστασίας και ευθύνης για τις ζωές των άλλων έγκειται στον πυρήνα της αξίας της «ισότητας μεταξύ όλων των ανθρώπων», η οποία χρειάζεται συνεχή εξέλιξη και ερμηνεία. Ουσιαστικά και πέρα από τα διαφορετικά θεμέλια στα οποία στηρίζονται, η αγάπη για τον πλησίον και η μέριμνα για την ισότητα όλων των ανθρώπων δεν είναι τόσο αντιφατικές αξίες όσο η αντικατάσταση της καμένης σημαίας της Ευρώπης από τον χριστιανικό σταυρό προτίθεται να τις παρουσιάσει.


[1] Ο τοποτηρητής του Πατριαρχικού Θρόνου της Γεωργίας, ο οποίος διορίστηκε πριν από χρόνια, έχει προτείνει τη θέσπιση νόμου κατά της προσβολής των θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Η Tamara Grdzelidze είναι Γεωργιανή ορθόδοξη θεολόγος που διδάσκει στο κρατικό πανεπιστήμιο Ilia στην Τιφλίδα της Γεωργίας.

Εικαστικό Θέμα: Σταυρός της Αγίας Νίνας της Βασίλισσας των Γεωργιανών. 

Tamara Grdzelidze

Η Tamara Grdzelidze είναι Γεωργιανή ορθόδοξη θεολόγος που διδάσκει στο κρατικό πανεπιστήμιο Ilia στην Τιφλίδα της Γεωργίας.

Το ιστολόγιο «πολυμερώς και πολυτρόπως» προάγει τον διάλογο και τη συζήτηση για θέματα που σχετίζονται με την Ορθόδοξη θεολογία και παράδοση, με τις άλλες χριστιανικές παραδόσεις, καθώς επίσης και με ζητήματα διαθρησκειακού διαλόγου. Οι απόψεις που εκφράζονται από τους συγγραφείς των επιμέρους άρθρων δεν εκφράζουν απαραίτητα τις θέσεις της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου.

Αγ. Πέτρος και Παύλος
Προηγούμενο άρθρο

ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΥΛΟΓΟΥΝ ΤΟΝ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΟ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τυφλοί οδηγοί τυφλών
Επόμενο άρθρο

ΤΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ

ΜΗΝ ΤΟ ΧΑΣΕΤΕ